Z urodzenia jestem Wielkopolaninem, Krakowianinem z wyboru. Studia historyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej rozpocząłem w 1973 roku, a zakończyłem w 1977 roku obroną pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. Adama Przybosia. Bezpośrednio po studiach zostałem zatrudniony w Instytucie Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej  w Krakowie. W tym czasie związałem się naukowo z Instytutem Historii PAN w Warszawie, gdzie pod kierunkiem prof. Ryszarda Kołodziejczyka przygotowałem rozprawę doktorską pt. Właściciele domów w Krakowie 1890-1914 w świetle akt hipoteczno-notarialnych, (obronioną w 1986 roku na Wydziale Humanistycznym WSP w Krakowie). Habilitowałem się w 2001 roku na podstawie książki Dzieduszyccy. Dzieje rodu. Linia poturzycko-zarzecka, także na Wydziale Humanistycznym Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Od 2002 roku byłem zatrudniony na stanowisku profesora AP (UP) w katedrze historii XIX wieku, którą kierowałem od 2009 roku. Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskałem w 2014 roku.

Badania naukowe koncentruję na strukturach społecznych XIX stulecia, szczególnie mieszczaństwa i ziemiaństwa. Publikowane przeze mnie wyniki ustaleń naukowych obejmują studia nad dziejami Krakowa i Lwowa, parlamentaryzmu i ziemiaństwa galicyjskiego, arystokracji, regionalistyki i biografistyki. Jestem autorem, współautorem i redaktorem kilkunastu książek, a także około stu pięćdziesięciu  artykułów naukowych, popularnonaukowych i recenzji. Ważne miejsce w moim dorobku zajmują też syntezy popularnonaukowe (jestem współautorem Wielkiej Historii Polski, t. V-VII, Kraków 1998-1999) oraz reportaże. W 1992 roku zainicjowałem i do 2016 roku zorganizowałem,  we współpracy z Uniwersytetem Lwowskim (w Krakowie i Lwowie), dwanaście międzynarodowych konferencji naukowych „Lwów. Miasto, społeczeństwo, kultura”. Spotkania te zaowocowały opublikowaniem studiów w dziesięciu  tomach. Opiekuję się młodymi historykami ukraińskimi odbywającymi staże naukowe w Krakowie, prowadzę badania archiwalne na terenie Ukrainy. Wygłosiłem ponad osiemdziesiąt referatów na ogólnopolskich i międzynarodowych konferencjach naukowych. Wypromowałem ośmiu  doktorów.

Chętnie podejmuję nowe wyzwania zawodowe, łącząc pracę naukową z byciem managerem. W Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie przewodniczyłem Związkowi Nauczycielstwa Polskiego (1992-1995). W latach 2005-2012 pełniłem funkcję dziekana Wydziału Humanistycznego, w 2012 roku natomiast zostałem wybrany na Prorektora ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej.  Byłem członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN (2007-2015), PTH, Komisji PAU do Oceny Podręczników Szkolnych, członkiem Rady Naukowej Rocznika Historii Prasy Polskiej, organu Komisji Prasoznawczej Oddziału PAN w Krakowie. Współpracuję z TV Historia przy realizacji programów historycznych.  Jako konsultant merytoryczny uczestniczę również w przygotowywaniu historycznych filmów dokumentalnych. Od lat biorę również udział w publicznych debatach popularyzujących badania historyczne.

Przygotowałem pod względem merytorycznym projekt koncepcji Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu (otwarte w 2008 roku), tworzonego jako placówka o charakterze edukacyjnym i miejsce międzynarodowych spotkań młodzieży polskiej i ukraińskiej. W 2015 roku zostałem powołany do Rady Muzealnej Muzeum Kamienica Orsettich w Jarosławiu. Jestem laureatem nagrody im. Adama Heymowskiego, przyznawanej przez Polskie Towarzystwo Heraldyczne za najlepszą polską pracę w dziedzinie heraldyki i genealogii (2002).

20 kwietnia 2016 roku zostałem wybrany na stanowisko Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie [kadencja 2016-2020], to wielki zaszczyt i zobowiązanie wobec społeczności akademickiej.

Fot. Andrzej Banaś